Drewno drzew liściastych - cechy i zastosowanie cz.1

Dąb

Drzewa liściaste są starsze od iglastych o ponad 200 mln lat. Skutkiem tego jest dużo bardziej złożona budowa. Biorąc pod uwagę gatunki liściaste dzielimy je na pierścieniowo naczyniowe i rozpierzchło naczyniowe. Cechą charakterystyczną drewna pierścieniowo naczyniowego jest widoczny pierścień na przekroju poprzecznym w słoju rocznym. Do najważniejszych gatunków tej grupy należy dąb, jesion, wiąz i grochodrzew. Dzięki pierścieniowo ułożonym naczyniom łatwo znaleźć granicę słojów rocznych. W drewnie drzew rozpierzchło naczyniowych, naczynia są rozrzucone po całym słoju rocznym, trudno dostrzec granice między przyrostami. Drzewa tego gatunku są starsze od drzew pierścieniowo naczyniowych co widać po ilości gatunków. Do najważniejszych polskich gatunków należy buk, grab, olcha, brzoza, topola, jawor, klon, lipa i grusza.

Gatunek drzew liściastych, będąc starszy od iglastych, wytworzył dużo więcej różnorodnych odmian. Do największych w historii drzew liściastych należy eukaliptus królewski, który osiągnął 143m wysokości a ścięto go pod koniec lat 80tych. Obecnie najwyższym drzewem świata jest drzewo iglaste- sekwoja i mierzy ponad 115m.

 

 

Drewno drzew pierścieniowo naczyniowych.

 

Dąb(Quercus L)

Jest to gatunek, który występuje przeważnie w strefie umiarkowanej półkuli północnej. Należy do rzędu wysokich krzewów z rodziny bukowatych. Do grupy tej zalicza się około 200 gatunków i rozpoznajemy w niej (głównie dla przemysłu) dąb szypułkowy, bezszypułkowy, czerwony, korkowy i ostrolistny. Cechą bardzo wyróżniającą są charakterystyczne liście i żołędzie.

Cechy rozpoznawcze.

Jest to drewno o wyrazistych słojach rocznych i promieniach rdzeniowych. Biel jest wąska i żółta, jest ona nieużyteczna ze względu na właściwości mechaniczne. Twardziel jest brunatna. Naczynia ułożone w pierścień są wyraźne i widoczne gołym okiem.

Cechy techniczne.

Jest to drewno umiarkowanie ciężkie lub ciężkie. Twardziel jest twarda i łupliwa. Drewno dzielimy na wąskosłoiste i szerokosłoiste. Drewno szerokosłoiste jest miękkie i łatwe w obróbce a drewno wąskosłoiste jest twarde, cechuje się dobrymi właściwościami mechanicznymi ale jest trudne w obróbce i sprawia trudności w nasycaniu. Drewno wąskosłoiste jest wytrzymalsze, ponieważ w odróżnieniu od drewna iglastego we wczesnym okresie wegetacyjnym, drzewo liściaste produkuje je bardziej wytrzymałe mechaniczne. Wraz ze wzrostem szerokości słoju udział procentowy drewna wczesnego spada co powoduje obniżenie właściwości mechanicznych. Drewno późne w drewnie liściastym jest mniej wytrzymałe od wczesnego.

Zastosowanie ogólne.

Jest to drewno głównie przeznaczone do produkcji mebli, stolarki budowlanej, budownictwa lądowego i wodnego. Wytwarza się z niego także prowadnice szybowe oraz materiały tarte i skrawane.

Zastosowanie specjalistyczne.

Z tego drewna produkuje się najczęściej okleinę, deszczułkę posadzkową, klepki do wyrobów bednarskich, półfabrykaty meblowe oraz elementy taborów kolejowych.

 

Jesion (Fraxinus L)

Należy on do grupy roślin oliwkowatych. W tej grupie znajduje się około 60 gatunków. Głównie zamieszkuje strefę umiarkowaną półkuli północnej.

Cechy rozpoznawcze.

Jest to drewno twardzielowe o niezabarwionej, jasnożółtej lub brązowej twardzieli, biel wąska. W strefie drewna wczesnego widoczne duże naczynia co powoduje, że słoje są wyraźne.

Cechy techniczne.

W Polsce mamy do czynienia z wieloma gatunkami tego drewna. Głównie wyróżniamy dwa i jest to jesion ogrodowy oraz jesion leśny. Jesion ogrodowy jest to drewno szerokosłoiste, twarde, ciężkie, sprężyste, o dużej wytrzymałości , trudne w obróbce skrawaniem. Jesion leśny jest to drewno wąskosłoiste miękkie, średnio ciężkie o znacznie mniejszej wytrzymałości. Jest to drewno łatwe w obróbce plastycznej, skrawaniem i obróbce wykończeniowej.

Zastosowanie.

Podobnie jak w drewnie dębu z tym, że w zależności od potrzeb i wytrzymałości mechanicznej dobieramy odpowiedni gatunek wąskosłoisty lub szerokosłoisty.

Zastosowanie specjalistyczne.

Okleiny, deszczułki posadzkowe, sprzęt sportowy i gimnastyczny, doklejki do tworzyw płytowych, półfabrykaty przeznaczone do produkcji mebli i wyposażenia wnętrz w środkach transportu kołowego, wodnego i powietrznego.

 

Wiąz (Ulmus L.)

Należy on do grupy drzew wiązowatym. W tej grupie jest około 25 gatunków. Jest to roślina, która występuje głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej. Z jednego gatunku tego drzewa wyrabia się słynne bonsai. Główne gatunki rosnące w Polsce to wiąz szypułkowy (Ulmus laevis Pall), pospolity(Ulmus minor) i górski (Ulmus glabra).

Cechy rozpoznawcze.

Jest to drewno wąskosłoiste o jasnożółtym bielu i twardzieli o barwie szarobrunatnej (np. wiąz górski - brzost) do ciemnobrunatnej (np. wiąz pospolity - polny). Cechą charakterystyczną tego drewna jest delikatna falistość słojów rocznych na przekroju poprzecznym, bardzo widoczne promienie rdzeniowe.

Cechy techniczne.

Jest to drewno sprężyste, ciężkie, twarde, o dobrych właściwościach mechanicznych, jednocześnie trudno łupliwe oraz trudne w obróbce skrawaniem, dobrze poddaje się obróbce wykończeniowej. Drewno skłonne jest do pękania i paczenia.

Zastosowanie.

Jest to materiał głównie przeznaczony do szkutnictwa i jako drewno narzędziowe. Wytwarza się także z niego materiał tarty i skrawany.

Zastosowanie specjalistyczne.

Produkuje się z niego okleiny, półfabrykaty meblowe, galanterię drzewną oraz sprzęt sportowy.

 

Grochodrzew - Robinia akacjowa (Robinia L.)

Jest to roślina z rodziny bobkowatych. Jest to grupa, w której znajduje się około 20 gatunków drzew i krzewów. Wytwarza on strąki z nasionami. Jest to roślina, która pochodzi z ameryki północnej. Ponieważ drzewa z tego gatunku szybko dziczeją, próbowano wprowadzić je na listę gatunków inwazyjnych. Gdyby do tego doszło, gatunek stopniowo byłby usuwany, jednak zaniechano tego pomysłu. Wzięto pod uwagę znaczenie ekonomiczne i możliwość zastosowania drewna. Posiada ono dobre właściwości mechaniczne i szybko rośnie. Typowym dla naszego kraju jest Robinia pseudoacacia.

Cechy rozpoznawcze.

Jest to drewno o zabarwionej na zielonkawo - brunatny kolor twardzieli, o jasnożółtym nietrwałym wąskim bielu. Występują mocno zakreślone słoje roczne na przekroju poprzecznym i niewyraziste promienie rdzeniowe.

Cechy techniczne.

Jest to gatunek ciężki, twardy, o dobrych właściwościach mechanicznych, trudno łupliwy i trudny w obróbce skrawaniem. Drewno jest skłonne do pękania przy obróbce mechanicznej, źle przyjmuje barwniki i materiały wykończeniowe.

Zastosowanie.

Głównie stosuje się je jako drewno narzędziowe i w budownictwie wodnym. Powstają z niego materiały tarte i skrawane.

Zastosowanie specjalistyczne.

Wytwarza się z niego głównie okleiny, wykładziny ścienne i galanterie drzewną.

 

Krzysztof Jasiński

Autor: Krzysztof Jasiński

O autorze: Krzysztof Jasiński jest specjalistą w dziedzinie mebli woskowanych. Współpracuje z firmą Made of Wood Group.

Dołącz do Krzysztofa Jasińskiego na Google+

Strona: http://www.zrobionezdrewna.pl/kolekcja-hacienda